veranderd

Ach jee, blogger is veranderd.
Daar krijg ik de zenuwen van, want nu moet ik weer ontdekken wat er dan allemaal anders is, en hoe het voortaan gaat en of ik dat allemaal wel kan en zo. Ik ben niet zo van de nieuwe dingen, zeker niet als het om computers gaat. Ik ben altijd een beetje bang dat ik dingen kwijtraak of onherstelbaar verkloot. Nah ja, dan ga ik dat eerst maar eens even uitzoeken. Krijgt u de volgende keer weer een echt berichtje.

Adriaan van Dis, Bali en ik

Leuk, dacht ik, Bali op de televisie zondagavond, met Adriaan van Dis, de grijsrijzige man die zo intrigerend en gedistingeerd praat.
Wel, ik weet niet of jullie het gezien hebben, maar de uitzending was beslist geen reclame voor Bali, sterker nog, het eiland kwam er monsterlijk van af. Het oprukkende toerisme en de bijbehorende drukte konden de goedkeuring niet wegdragen en tergend schrijnend werd het toen er beelden kwamen van een vrouw die al 12 jaar (!) lag te kreperen in haar eigen vuil en niet verzorgd werd door haar naasten.
Ja, dacht ik, ja meneer van Dis, u heeft gelijk, helaas. Het is precies de vinger op de zere plek, de vinger die de wereld achter de verborgen glimlach naar boven kokt.
En toch.
Toch heeft het eiland me nog steeds in haar greep. Ook ik was en ben nog steeds onder de indruk van wat ik daar heb gezien, ook ik voel me machteloos vanwege al het onrecht dat daar gebeurt. Wat meneer van Dis heeft laten zien is helaas geen uitzondering. Gehandicapte kinderen bijvoorbeeld worden daar net als de in de steek gelaten vrouw ook aan hun lot overgelaten, weggestopt in hutjes waarin het over de 40 graden wordt. Geen verzorging, geen behandeling, geen geld, geen toekomst, geen mogelijkheden.
Het strakke regime van het met de paplepel ingeprente hindoeistische geloof is waarom mijn Balinese vriend Ketut af en toe door dreigt te draaien en het niet meer ziet zitten, weg wil rennen om nooit meer terug te komen. Maar dat kan niet omdat hij, net als vele vele anderen daar, een  gevangene is van het geloof, van al die rituelen, de familie, zijn gezin, de gemeenschap waarin hij woont. Het inzicht om te veranderen ontbreekt, de sociale druk van de gemeenschap is te groot. De strijd om het bestaan vergt alle energie, er is geen ontsnappen aan. Er is geen haar op zijn hoofd die kan bedenken dat  verandering mogelijk is.
Wij westerlingen/Europeanen/mensen die het goed hebben, kunnen dat met z'n allen wel willen, maar het gaat niet gebeuren. Een geloof of een cultuur verander je niet, zeker niet als het hele bestaan er op gebaseerd is.
Geen enkel geloof is te veranderen, denk ik. Misstanden kun je blootleggen, politieke situaties kun je aan de kaak stellen, je kunt een heel klein beetje helpen misschien (door een tv-uitzending, door geld te geven, door micro-krediet in te zetten, door hulp te geven, etc), maar een echt diepgaande verandering teweeg brengen gaat niet lukken. Daarin moeten we realistisch zijn.
Het is trouwens één van de redenen waarom ik in 'het geheime dolfijneiland' een andere wereld heb geprobeerd te creeeren, een wereld zonder facades en misstanden, een wereld zonder geld. Een utopie als het ware. Omdat ook ik de pijn en de hypocrisie achter de glimlach heb gezien en dat niet kon verenigen met het overigens heus wonderschone Bali, en dan heb ik het niet over het drukke zuiden, maar over de rustigere gebieden in het oosten en noorden.
Ik heb het al vaker genoemd hier, de verwarring waarin ik terecht ben gekomen na mijn bezoek aan Bali. Het heeft te maken met de dingen die meneer van Dis heeft laten zien. Precies die dingen, precies die verontwaardiging.
Ik wou dat ik hem kende, deze meneer van Dis, en dat er dan iets iets uit zou groeien. Iets constructiefs. Iets anders. Iets beters. Voor dáár.

futili TIJD?

Ik was op weg naar een vriendin om een sleutel te halen toen ik zag dat de lucht adembenemend gekleurd werd door een immens grote rode ondergaande bal. Ik besloot ter plekke de route om te gooien en belandde aan de waterkant, onder een boom waarin een merel onafgebroken zat te zingen. Twee eenden kabbelden voorbij, grote kringen achterlatend in het verder rimpelloze water dat de avond ving met de gerustellende vanzelfsprekend van eeuwenlange ervaring.
De merel zong door en ik wist van de aarde die in de ruimte draait, wist van dingen die voorbijgaan en ook weer zullen komen, wist van het licht en ook van het donker.
Alles daarna sloeg eventjes nergens meer op, maar toch deed ik het, want dingen gaan door, ook futiliteiten zoals sleutels ophalen bij vriendinnen.

het antwoord op de vraag is sneltrein

Vandaag zat ik in de trein op weg naar een bruiloft in Amsterdam. Ik zit wel vaker in de trein, maar nog nooit eerder op weg naar een bruiloft in Amsterdam. Niet dat dat er iets toe doet trouwens, maar goed, terwijl ik het opschrijf realiseer ik me opeens dat ik dus nog nooit eerder in de trein op weg naar een bruiloft in Amsterdam ben geweest.
En die trein he mensen, die trein. Die trein is een bron vol inspiratie. Als ik ooit eens al mijn huishouding op peil heb, en de tuin ook, en mijn leven, dus als ik helemaal niets meer te doen heb en me gans te pletter verveel zeg maar, kan ik altijd nog een weekje met de trein gaan reizen. Wedden dat ik met rugzakken vol verhalen terugkom!
Hele personages zijn er te baseren op al die treinreizende sujetten. Mijn fantasie slaat op hol van alle input die ik krijg tijdens zo'n ritje.
Vergapen kan ik me. Aan meisjes die zich zonder enige gene in een volle coupé optutten of aan de shabby man die om kwart over 8 's ochtends al aan een energydrankje zit en voortdurend in z'n haar zit te graaien, aan de nette zakenman die vraagt of hij mijn NRC-next mag lezen en hem vervolgens onder z'n arm meeneemt naar buiten, aan geroosterde broodjes die uit beduimelde plastic zakjes tevoorschijn komen, aan hard pratende bellerds, aan slapenden, stinkerds en/of smakkenden, och jee, aan iedereen zo'n beetje, ja, ik moet echt buitengewoon hard mijn best doen om niet met open mond te gaan staren naar al die mensen voor wie een dankwoord zeker op zijn plaats is bedenk ik nu.
Ja.
Want dánk u.
Dank u beste mensen voor alle inspiratie, en ga door.
Ga alstublieft oneindig door met al uw eigenaardigheden opdat ik schrijven kan.



PS: Het is geel en doet vreselijk veel pijn als het in je ogen komt. Rarara wat is dat?

verstoppertje

Eén van de dingen die ik zoal doe, is trainingsacteerwerk, wat er grofweg op neerkomt dat ik tegen betaling stoelen omver schop, in huilen uitbarst of het meest bleue meisje ooit speel. Heerlijk om te doen vind ik dat, mezelf verliezen in een personage. Of nou ja, verliezen, dat is het eigenlijk niet, want ik raak mezelf niet kwijt. Het is meer een soort verstoppen misschien, maar dat ook weer niet helemaal, want ik blijf er zelf altijd doorheen sijpelen.
Wat ik doe als ik acteer, en eigenlijk is dat ook wat ik doe als ik schrijf, is dat ik op zoek ga naar universele gevoelens en gedachten zoals schaamte, verlies, angst, boosheid, schuld, etc. Ik trek zo'n emotie uit mijn klei (ik ben en blijf tenslotte een poldermeisje), geef het schroomloos woorden en beweging mee, een klank, een houding, een gebaar, en dan laat ik me meevoeren met dat wat komt.
Natuurlijk registreer ik wat ik doe en hoe ver ik daarin ga. Ik probeer me tijdens het spelen af te stemmen op de cursist en probeer te voelen wat hij/zij nodig heeft. Soms doe ik er een schepje bovenop, en soms neem ik gas terug. In ieder geval ervaar ik het altijd als een avontuur om een casus uit te spelen. Het mooie van dit werk is dat het een samenspel is, een wisselwerking van de een naar de ander en andersom.
Ook sta ik er iedere keer van te kijken hoe serieus en openminded de kandidaten in een casus stappen, en er zijn op zo'n oefendag altijd wel een paar momenten aan te wijzen dat de situatie 'bijna net echt' is. Magie is dat, ik kan niet anders zeggen. 
Da's nog es wat anders dan stilletjes aan m'n bureau zitten of een tafeltje mozaieken...